Waarom jezelf ‘mooidenken’ niet werkt – en niet hoeft!
Als ik je vraag om de volgende zin aan te vullen:
Mijn lichaam…
Wat voor soort antwoorden komen er dan voorbij? Neem heel even de tijd om dit te doen, misschien kom je wel met een paar verschillende antwoorden over jouw lichaam. Schrijf ze liefst even op zodat je er zo nog even rustig naar kan kijken.
Bekijk nu je antwoorden. Hoeveel van de antwoorden hebben te maken met een uiterlijk kenmerk, dus met hoe jouw lichaam er (volgens jou) uitziet?
En… hoeveel van de antwoorden bevatten het woordje ‘te’?
Dat zijn er waarschijnlijk wel een paar. Wij vinden namelijk van alles van hoe ons lichaam er uitziet, vergeleken met hoe het ‘hoort’. En ook mensen om ons heen vinden vaak dat ze iets mogen vinden van hoe ons lichaam er uitziet. Helaas zijn al die meningen maar zelden positief, zeker als het over ons eigen lichaam gaat. En dat is eigenlijk best jammer, want van nature nemen we zulke meningen vaak veel te serieus. Dan nemen we die woorden gelijk voor waar aan, of gaan ermee in discussie (wat eigenlijk hetzelfde is). Hoe meer we dat doen, hoe meer we ons identificeren met dat vervelende lichaamsbeeld, en ongelukkiger we ons voelen over en in ons lichaam.
Nu wil ik je vragen om de volgende zin aan te vullen:
Mijn lichaam kan…
Ook hier kunnen er weer meerdere dingen in je opkomen. Denk er even rustig over na, schrijf ze liefst even op.
Vergelijk nu je antwoorden eens met die op de vorige vraag. Welke verschillen zie je?
Mijn verwachting, o.a. gebaseerd op het onderzoek van mijn voormalige collega Jessica Alleva, is dat de antwoorden nu veel minder gaan over hoe je lichaam er (niet) uitziet, maar over wat jouw lichaam allemaal kan doen. En dat is echt heel erg veel! Neem even de tijd om stil te staan bij wat je lichaam allemaal doet en kan, en wat jij allemaal kan doen door en met dat lichaam. Wat voel je? Trots, bewondering? Dankbaarheid? In hoeverre draagt jouw lichaam ertoe bij dat jij dingen kan doen in je leven die er echt toe doen? Hoeveel betekent dat voor je?
De waarheid is: vrijwel niemand is helemaal tevreden met hoe zijn of haar lichaam er uitziet, zelfs Doutzen niet. 😉 Er is altijd wel iets op aan te merken, iets dat ‘te’ is.
Vaak wordt er dan vooral op gehamerd dat je maar niet zo negatief moet denken, dat je hoe dan ook blij moet zijn met hoe je er uitziet, dat je tevreden moet zijn met wat je hebt. ‘Body positivity’ dus. Of dat je niet moet zeuren zolang je geen 6 keer per week in de sportschool zit, of niet leeft op blaadjes sla; eigen schuld dan, hè?
Onderzoek heeft echter ruimschoots bewezen dat het proberen te veranderen van de inhoud van je gedachten niet werkt. Sterker nog: het werkt averechts! Je voelt je er alleen maar nog meer door tekortschieten.
Je kunt jezelf niet ‘mooidenken’. Maar het goede nieuws is: dat is ook helemaal niet nodig!
Wat namelijk veel minder moeite kost én ook nog veel beter blijkt te werken, is het richten van je aandacht op iets anders: niet op hoe je lichaam er uitziet, maar wel op wat je lichaam allemaal kan. En dat is echt heel veel! Ook als je lichaam zijn beperkingen kent – júist als dat zo is! – kan het nog steeds allerlei waardevolle dingen voor je doen. En door daar je aandacht op te richten, en zo de waardering voor jouw lichaam te voelen groeien, ga je je vanzelf ook beter voelen over je lichaam, hoe imperfect het er misschien ook uitziet.
Het is bovendien zoveel gemakkelijker om compassie te voelen en zorg te dragen voor iets of iemand waar je waardering voor hebt – en dat werkt met je eigen lichaam precies zo.
En het motiveert andersom ook als jij dankbaarheid terugkrijgt voor je goede zorgen – bijvoorbeeld vanuit een lichaam dat steeds meer kan, en steeds beter aanvoelt.
Dit merk je des te sterker als je bijvoorbeeld een sport gaat doen waarbij de nadruk vooral ligt op het verkennen en vergroten van je eigen mogelijkheden, zowel fysiek als mentaal. Zo ben ik zelf, na een lange periode zonder noemenswaardige sportactiviteiten, een aantal maanden geleden begonnen met CrossFit. Een supertoffe sport die er vooral om draait om jezelf te blijven uitdagen. Op welk niveau je ook begint, je gaat op zoek naar je eigen grenzen, en merkt dat je die met training al snel enorm kan verleggen.
Zo verbaasde mijn eigen lichaam me met de 135 kg die ik op mijn schouders blijk te kunnen dragen, de bijna anderhalve minuut die ik op mijn handen kan staan, en zeker ook met die tractorbanden van 150 kg die ik binnen 10 minuten wel 50 keer rechtop kon zetten. Allemaal dingen die ik nog nooit geprobeerd had – maar mijn lichaam kan dat, blijkbaar!
Ik merkte ook al snel dat bepaalde oefeningen, zoals mezelf optrekken aan een horizontale stang, een grote uitdaging zijn (zeker met mijn lengte en gewicht). Dus ja, mijn lichaam kan ook zeker dingen níet. Maar ook daar zit vooruitgang in, mijn lichaam kan namelijk leren! En hoe meer je jezelf uitdaagt om eens iets nieuws te proberen, hoe vaker dat bevestigd wordt.
En de grap is natuurlijk dat je lichaam er met goede zorg (waar ook passende uitdaging en training onder vallen) en dankbaarheid voor haar prestaties ook nog eens ‘vanzelf’ beter uit gaat zien.
Nog grappiger is het als je merkt dat dat oprecht naar de achtergrond was verdwenen. Dat je het op prijs stelt als een mooie bijkomstigheid, een weerspiegeling van je goede zorgen. Maar dat het geen doel op zichzelf meer was.
Want je lichaam, dat kán vooral. Heel veel.
Lees ook: https://tresbiencoaching.nl/blogposts/uitgeblust/
Mooi geschreven! Herkenbaar en leerzaam deze tekst. Mijn ervaring is door gewoon plezier te hebben tijdens een sport (fun is de belangrijkste factor)
ga je je vanzelf beter voelen. Niks moet, gewoon fun hebben. je gaat je vanzelf uitdagen in een sport waarin je plezier hebt, je gaat vanzelf grenzen verleggen. Deze stappen zijn zo positief voor een mens. Het gaat er niet om hoe snel of sterk je bent of vergelijken met anderen. Dat is totaal doelloos.
Gaat erom dat je je gedachtes legt op wat jij kan, leuk en prettig vindt. Ik heb dit vooral ervaren toen ik 10jaar geleden ben begonnen met wielrennen en zo vele alpen cols wist te beklimmen. Deze sport gaf mij heel veel positieve gevoelens. Mij mentaal sterker maakte en vooral positiever over mezelf ging denken. Daar ben ik dankbaar voor.
Mooi om te horen Daniëlle! 🙂 En zeker ook inspirerend wat jij allemaal doet!
Dag Nina, prachtige benadering, die heel sterk en steunend is. En het perspectief en het oordeel op een positieve manier kan veranderen=loslaten/ defusteren van de inhoud.
Ik ga dit morgen meteen gebruiken in m’n gesprekken met m’n cliënten.
Bedankt
Fijn om te horen dat je er veel aan hebt Sander!